Inne miescowości powiatu Skałat

Słownik Geograficzny KRÓLESTWA POLSKIEGO I INNYCH KRAJÓW SŁOWIAŃSKICH.

Bililówka, Bilinówka, Biletówka (?), wies, pow. skalacki, nad potokiem zwanym Gnila, o mile na poludnie od mka Grzymalowa. Ludnosc rz. kat. 29, gr. kat. 124, izraelitów 8: razem 161. Nalezy do rz. kat. par. w Tou-stem, do gr. kat. parafii w Bucykach, której jest filia, 674 wiernych liczaca; ma kase pozyczkowa z kapitalem 497 zlr.

Bilka, 1.) ws, pow. przemyslanski, o 10 kil.od Przemyslan na poludnie lezaca. Przestrzeni posiadlosc wieksza obejmuje roli ornej 454, lak i ogrodów 41, pastwisk 47, lasu 542 mórg; posiadlosc mniejsza roli ornej 805, lak i ogrodów 66, pastwisk 117, lasu 9; ludnosc rz. Kat. 42, gr. kat. 577, izraelitów 22: razom 641. Nalezy do rzym. kat. parafii w Przemyslanach, gr. kat. parafia ma w miejscu, do której także nalezy wies Kosteniów z 355 parafianami; cala parafia zatem liczy 932 dusz gr. kat. Wyznania i nalezy do dekanatu narajowskiego; posiada szkole niezorganizowana, nalezaca do rady szkolnej w Rohatynie. Wlasciciel posiadlosci wiekszej: Dom narodny ruski we Lwowie.

2.) B. szlachecka (z przysiólkami: Dól, Kleparów, Pogranicze, Werbniki i Zakosciól), ws, pow. lwowski, o 9 kil, od st. p. Gaja, mk. rz. Kat 1323; gr. kat. ? Ma par. kat. Zalozona 1441 ("dek. lwowski zamiejski), kosc. 1869 r. murowany; w par. 2345 wiernych. Jest tez B. Filia gr. kat. par. Zuchorzyce i ma szkole 2-klasowa. 3.) B. królewska, ws, pow. Lwowski, o 5 kil od Borszczowic. w par. rz. kat. B.szlachecka. Jest filia parafii gr. kat. Zuchorzyce, ma mk. rz. kat. 496. Wieksza posiadlosc nalezy do hr. Komorowskiej. 4.) B., przysiólek wsi: Kozina, pow. skalacki; filia gr. kat. par. Kokoszynce; nalezy do rz. kat. par. Grzymalów. 5.) B., przys. wsi Siemiakowce. 6.) B., ws, pow. Radautz, na Bukowinie, st. p. Wików, z parafia grecka uieunicka w miejsca; wlasnosc funduszu religijnego.

Bogdanówka, 1.) ws, pow. myslenicki, 15 kil. od Jordanowa, rozl. 1489 m., w tem J2 lasu; 89 dm., 516 mieszk.; parafia la- jnska w Letowni; polozenie górzyste, gleba wsiana. 2.) B., ws, pow. zbaraski, lezy przy colei zelaznej Karola Ludwika i ma stacya ko- ejowa w miejscu, druga od Tarnopola w kie- unku ku Podwoloczyskom, miedza Maksy- mo wka a Podwoloczyskami, o 175 kil. odo iwowa. Przestrzeni obszar dworski posiada: oli ornej 840, lak i ogrodów 144, pastwisk l, lasu 459 m. Posiadlosc mniejsza: roli ornej 2693, lak i ogrodów 172, pastwisk 56 mórg Ludnosci rz. kat. 348, gr. kat. 1133, izraelitów 125: razem 1606. Ma w miejsca gr. kat. parafia nalezaca do dekanatu zbaraskiego; do rz. katol. parafii nalezy do Skalatu, posiada szkole etatowa. Wlascicielka wiekszej posiadlosci batalia Dabczanska. 3.) B., zwana kolo Je-zierny," wies, pow. zloczowski, nad potokiem Wysuszka, o mily na pólnoc od Jezierny, a o 4 mile na wschód od Zloczowa. Przestrzeni obszar dworski posiada: roli ornej 357, lak i ogrodów 109 (byl tu do niedawna staw na Wysuszce, teraz opuszczony i na laki przemieniony), pastwisk 2 mórg.; posiadlosc mniejsza roli ornej 771, lak i ogrodów 91, pastwisk 12. 'Ludnosc rz. kat. 201, gr. kat. 240, izraelitów 17: razem 458. Nalezy do par. rzym. kat. w Je-ziornie, gr. kat. parafii w Bialkowcach, posiada szkole filialna. Wlasciciel wiekszej posiadlosci TAidwik Zywicki, adwokat w Tarnopolu. 3.) B., ws tiiz pode Lwowem, w par. lwowskiej, wlasnosc gin. m. Lwowa

Bogdanówka, potok, wyplywa w obrebie gm. Bogdanówki, w pow. zbaraskim, w pólno-cno-zachodniej jej stronie, u pólnocnych stóp wzgórza Bogdanówki (404 m.); plynie zrazu kreto na poludnie dolina Wapnicami zwana; oplywa w kierunku wschodnim wies Bogda-nówke od poludnia; w Kamionkach przeplywa staw, podobniez i w Rosochowancu. Tu wpada z prawego brzegu do potoku Samca, doplywu Zbrucza. Dlugosc biegu 11 kil. Znaczniejszy doplyw z prawego brzegu nastaje w obrebie gminy Chmielisk (w pow. skalackim); potok ten bezimienny wpada do Bogdanówki we wsi Kamionkach. B>\ G.

Borki. male, wies, pow. skalacki, nad rzeka Gnila, doplywem Zbrucza, od Skalata o mil 5 na wschód, od Grzymalowa o mil 3, równiez na wschód, od miasteczka Toustego o l mile na wschód. Przestrzen posiadlosci wiekszej roli ornej 806, lak i ogród. 27, past. 67; lasu 1024, posiadlosci mniej, roli ornej 964, lak i ogród. 27, pastwisk 67, lasu 1024; posiadlosc mniejsza: roli ornej 964, lak i ogrodów 78, past. 35 mórg. Ludnosc rzym. kat. 412, gr. kat. 853, izrael. 23: razem 1688. Nalezy do rzym. kat. parafii w Toustem, grec. kat. parafia ma w miejscu, która nalezy do dekanatu skalackiego; posiada szkole etatowa i kase pozyczkowa z kapitalem 2945 zlr.

Bucyki, Buczyki, wies, pow. skalacki, o 2 kil. na wschód od Grzymalowa a o 17 kil. od Skalata oddalone. Przestrzen obszaru dwór. roli orn. 48, lak i ogr. l, past. 33; posiadl, mniej. 988, lak i ogr. 59, past. 33. Ludnosc rzym. kat. 323, gr. kat. 291, izrael. 39: razem 653. Nalezy do rzym. kat. parafii w Grzy-malowie, gr. kat. parafia ma w miejscu, która razem z filiami w Lezauówce i Bilenówce liczy 939 dusz gr. kat. obrzadku i nalezy do dekanatu skalackiego; posiada kase pozyczkowa z kapitalem 2,308 zlr. Wlasciciel wiek. posiadlosci Leonard i Julia hr. Pininscy.

Chmieliska, wies, pow. skalacki, nad potokiem, który na polach tej wsi ma swe zródlo a o l i pól mili na wschód pod wsia Myslowa wpada do Zbrucza. Wies ta lezy na pólnoc od Skalata o l' 4 mili, w urodzajnem Podolu,
0 l mile na wschód od Haluszczyniec. Prze-
strzen posiadlosci wiekszej roli ornej: 753, lak
1 ogrodów 6, pastwisk 9, lasu 190; posiadlosc
mniejsza: roli ornej 2191, lak i ogrodów 77,
pastwisk 46 m. Ludnosci rz. kat. 773, gr. kat. 528, izraelitów 11: razem 1312. Nalezy do rz. kat. par. w Haluszczyncach; gr. kat. ma w miejscu, nalezaca do dekanatu skalackiego (715 dusz), posiada kase zaliczkowa z funduszem zakladowym 1045 zlr. B. R.

koniec 1 tomu

Dubkowce, ws, pow. skalacki, nad Gnila (doplywem Zbrucza), o 25 kil. na pld.-wsch. od Skalatu, o 6'8 kil. na pld. od st. poczt, i parani rzym. kat. w Toustem. Par. kat. dek. skalackiego w miejscu. Dm. 83, mk. 453 (231 m., 222 k.), we wsi kasa pozyczkowa gminna z kapitalem 845 zlotych; obacz Raszto-wce. Lu, Dz.

Faszczówka, wies, pow. skalacki, lezy nad Zbruczem, przy samej granicy Gralicyi i rossyjskiego Podola, na pólnoc od wzgórz Miodobory, dzielacych Podole galicyjskie na dwie czesci, pólnocna zimniejsza i mniej urodzajna i poludniowa urodzaj niejsza i cieplejsza; oddalona od starostwa powiatowego w Skalacie o 20 kil. na wschód, od rzym. kat parafii i urzedu pocztowego w Tarnorudzie o 3'1 kil. na poludnie, i tylez na pólnoc od gr. kat. parafii w Luce malej. Obszar dworski pos. 440, wloscianie 975 mórg. austr. przestrzeni. Ludnosc 689; w tem rzym. kat. 171, gr. kat. 490, reszta izrael. Szkola filialna o l nauczycielu, nalezaca do rady szkolnej okreg. w Tarnopolu. Kassa pozyczkowa z funduszem zakladowym 1231 zl. au. Dawniej nalezala ta wioska do ogromnego klucza grzymalow-skiego, obejmujacego 30 wsi podolskich i 3
miasteczek, i wraz z tym kluczem calym byla wlasnoscia Sieniawskich; prawem spadku i posagu przeszla byla do rak pani Bzewuskiej matki Waclawa (emira), która, straciwszy caly ten majatek, oglosila likwidacya; na licy-tacyi kupil ja wraz z miasteczkiem Tarnoruda ówczesny komornik graniczny Erazm Bro-mirski; pozostawil on znaczna i wartosciowa bi-blioteke; miedzy ksiazkami jest znaczna ilosc tak w staro jak w nowogreckim jezyku. Wlasciciel terazniejszy Leon Bromirski, synowiec Erazma. B. E

.) Gniła., rzeka, powstaje z polaczenia kilku potoków, wytryskujaeych w tak zwanych Mio-doborach, nieopodal Skalatu. Najwalniejsza struga plynie z lasu Malinnika w obr. wsi No-wosiólki skalackiej; ta laczy sie w tej wsi z pr. brz. z potoczkiem wyplywajacym we wsi Polupanówce i przerzynajacym Skalat stary. Poczem powiekszony potok, zasiliwszy staw nowosiolecki, tworzy granice miedzy Skalatem a Nowosiolka i wchodzi w obreb miasta Skalatu. Tutaj po poludn. zach. stronie na lakach przyjmuje z pr. brz. struge plynaca zpod tblw. Staroskalackiego, zpod wzgórza Toutry (377 m.), a zanim wpadnie na wielkie stawisko, rozciagajace sie na granicy gmin Skalatu i Krzywego, zabiera z prawego brzegu struge laczna zpod Poplaw (327 m.) i z lew. brz. potok Ho-rodnicki (ob.). Obecne stawisko tworzylo dawniej rozlegly staw, z którego dzis pozostala mala czesc we wsi Krzywem. Z tego stawu tak powstaly strumien, a noszacy odtad,nazwe Gni-lej. wyplywa w kierunku poludniowym, plynac lakami moczar o watemi, nalezacemi do Krzywego i Zarubiniec. W Zarubincach zasila staw swemi wodami, zabrawszy z lew. brz. Ostap-ski potok. Poczem waskiemi lakami zarubi-nieckiemi przechodzi w obreb gminy Hlibowa, który oplywa i przeplywa od zachodu i poludnia; dostaje sie do Grzymalowa, tworzac tak w Hlibowie jak w Grzymalowie wieksze stawiska. Od Hlibowa przyjmuje G. kierunek poludniowo-wschoini; zrasza w dalszym swym biegu Bucyki, Lezanówke, Bililówke, zabierajac z pr. brz. potok Poplawy, z lew. zas potok plynacy od wsi Okna i potok Przewrocie. Powyzej miasteczka Toustego tworzy staw, przeplywa miasteczko, dalej zasila w Nowosiólce grzymalowskiej i Borkach znaczny staw; w Raezloweach tworzy równiez staw. Poczem dostaje sie w obreb powiatu husiatynskiego.
Kat, Horodniee, Liczkowce i Trybuchowce, gdzie zabrawszy z pr. brz. potok Tajne, wpada do Zbrucza z pr. brz. We wsi Raków-Kat przyjmuje z pr. brz. pot. Czernecze. Dlugosc biegu 52 kil. Jestto rzeka podolska; oplywa zachodnie i poludniowo-zachodnie stoki Mio-doborskich gór. Spad wód wskazuja nastepujace liczby: 319 m. (V Nowosiólce skalackiej), 305 m. (pod Skalatem), 2H2 m. (pólnocny róg Hlibowa), 283 m. (pod Bucykami), 279 m (pod góra Przekalcem nad Toustem), 262 m. (ujscie potoku Rudki), 233 m. (staw w Try-buchowcach), 228 m. (ujscie do Zbrucza).

koniec 2 tomu

Haluszczyuce, wies, pow. skalacki, przestrzeni posiada obszar dwór. 1425, wloscianie 1352 mr. austr., ludnosc rzym. kat. 1169, gr. kat. 122, izrael. 47, razem 1338. Rzym. kat. parafia jest w miejscu nalezaca do dekanatu tarnopolskiego dyecezyi lwowskiej, erygowa-na w roku 1851, systemizowana 1870; kosciól murowany wystawiony ze skladek w 1869 r. pod wezw. Narodzenia sw. Jana Chrzciciela, Do par. nalezy 6 miejsc.: Chmieliska, Chodacz-ków maly, Konstantynówka, Romanowe siolo, Zerebki królewskie, Zerebki szlacheckie, ogólna liczba katolików w tej parafii wynosi 2588, izrael. 227, w obrebie jej znajduja sie 4 szkoly trywialne; mieszk. gr. kat. obrzadku naleza do parafii w Zerebkach królów. Jest tu szkola etatowa o l nauczycielu, nalezaca do rady szkolnej okreg, w Tarnopolu i kasa pozyczkowa z funduszem 572 zl. a. w. B. B.

Hiibów z Tarasówka, wies, pow. skalacki, nad rzeczka Gnila, doplywem Zbrucza, o 4.5 kil. na zachód od Grzymalowa, przestrzen pos. wiek. 1115, wlosc. 2487 mr. austr., ludnosc rzym. kat. 660 nalezacych do parafii w Grzy-malowie, gr. kat. 848, izrael. 37, razem 1541; gr. kat. parafie maja w miejscu nalezaca do dekanatu skalackiego dyecezyi lwowskiej. Szkola etatowa o 1-nym nauczycielu nalezy do rady szkol, okreg, w Tarnopolu, sadu pow. i u-rzed poczt, w Grzymalowie, kasa pozyczkowa z funduszem 3292 zr. w. a. Majatek ten byl pierwej wlasnoscia hrabiów Golejowskich a mianowicie Samuela Golejowskiego, zamor-dowa nego w roku 1846 przez niewykrytych do dzis dnia sprawców, droga spadku przeszedl w rece terazniejszych wlascicieli Szczesnego i Olgi z hrabiów Golejowskich hrabiów Koziebrodzkieh, B. R.

Horoduica 1.) (z Peredywaniem), ws, powiat horodenski, oddalona od tego miasta o 10'5 kil. na wschód, lezy na prawym brzegu Dniestru, który w tej okolicy kretem lozyskiem z pólnocy ku polud. plynie; przestrzen pos. wiek. 747, wloscianie 2490 m. kolomyj-skiej urodzajnej gleby, ludnosc rzym. kat. 50, nalezacych do parafii w Horodence, gr. katol. w Horodniey 1163, w Peredywaniu 258, razem 1421 gr. kat., majacych parafia w Horodniey nalezaca do dekanatu horodenskiego dyecezyi lwowskiej. Urzad poczt, i telegraf, w Horodence; szkola etatowa o l nauczycielu, nalezaca do rady szkol, okreg, w Sniatynie. Wlasc. wiek. pos. Karol Krasnopolski. 2.) II., wies, pow. skalacki, o 4'5 kil. oddalona na wscbód od tego miasteczka; przestrzen pos. wiek. 902, wlosc. 1509 m. doskonalej podolskiej gleby, zaslonieta od pln. i wschodu górami Miodo-borskiemi, ludnosc rzym. kat. 405, nalezacych do parafii w Skalacie, gr. kat. 800 nalezacych do parafii w Krzywem, wsi oddalonej o 3 kil. na zachód, szkola etatowa o l nauczycielu nalezaca do rady szkol, okreg, w Tarnopolu, kasa pozyczkowa gminna z funduszem 1.152 zl. a. w. Urzad poczt, i telegraf, w Skalacie. Wlasc. wiek. pos. Waclaw hr. Baworowski. 3.) II. (z Ludwipolem, Sekowcami i Jezierzy-skiem), ws, pow. husiatynski, o 14 kil. na pln. oddalona od tego miasteczka, lezy nad rzeczka Gnila w okregu clowo-granicznym; przestrzen pos. wiek. 3463, w tem 1839 m. lasu i 1444 m. doskonalej podolskiej gleby, wloscianie 3125 m. Zaslonieta od pólnocy i wschodu górami Miodoborskiemi pokrytemi lasami, przez które w tej okolicy Zbrocz sie przerzyna, brzegi jego stanowiace strome skaliste góry, pokryte lasami, obfituja w pyszne widoki, ludnosc rzym. kat. 516, nalezacych do parafii w oddalonej o 3 kil. wsi Linkowce, gr. kat. w Horodniey, 694 we filii Linkowce z Wojewo-dyncami 510, razem 1204, maja parafia w H. nalezaca do dekanatu husiatynskiego dyecezyi lwowskiej, urzad telegr. w Husiatynie, urzad pocztowy w H. Szkola etatowa o 2 nauczycielach, nalezaca do rady szkolnej okreg, w Trembowli. Wlase. wiek. pos. Florentyna z hrabiów Dzieduszyckich ksiezna Czartoryska. B. B.

Horodnicki potok, nastaje w obr. gminy Horodniey, w pow. skalackim, z dwóch strug, jednej pólnocnej, drugiej poludniowej, trysz-czacych na zach. stokach tak zwanych Miodo-jorów. Obie strugi oplywaja wies Horodnice, a polaczywszy sie tworza potok dosc znaczny, ctóry plynie na zachód w dolinie Borysowej, w której dawniejszymi czasy rozlewal sie znaczny staw; dzis pozostaly po nim obszerne mo-cradla na granicy Skalatu a Krzywego. W brebie Krzywego wpada H. p. do G-nilej (ob.). Jjscie 305 m. npm. Dlugosc biegu 7 kil. Pola >o lewym brzegu lezace zowia sie Sredniemi >olami (335 m.), a po prawej czyli póln. Bia-ym Kamieniem (350 m.). Br, G.

Ilaweze, ws, pow. trebowelski, 14 kil. na póln.-wsch. od Trembowli. Na pól. lezy 80-rocko, na zachód kSuwczyn i Loszniów, na pld.-zachód Boryczówka i Trembowla, na pld. Ille-szczawa, na wschód Grzymalów i Poznanka hetmanska. Zabudowania wiejskie zajmuja srodek obszaru pól a leza w dolinie potoku Soroczka (doplywu Gniezny), plynacego od pld. ku póln. i nad stawkiem przez ten potok utworzonym. W stronie pld.-wsch. od wsi lezy folwark Popowa Pasieka w dolinie Kier-niczki, praw. doplywu Soroczki, na pld. od niego folw. Poplawy, na pld.-zach. u zródlisk Soroczki tblw. Wygoda. Ta tez wznosi sie najwyzsze wzgórze lesiste Wygoda 360 m. npm. Reszta obszaru opada ku póln. az do 316 m. Wlasnosc wieksza obejmuje roli ornej 1584, lak i ogrodów 3(57, pastw. 12, lasu 60 mr.; wlasn. mniejsza roli ornej 3003, lak i ogr. 214, pastw. 133 mr. Mk. wedle obliczen z r. 1869 w gminie 1857, na obszarze dwors. 101; wedle szematyzmów z r. 1881 mk. obrz. rzym. kat. 288, gr. kat. 1532. Par. rzym. katol. w Trembowli; gr. kat. w miejscu, nalezy do dekanatu skalackiego a archidyecezyi lwowskiej. We wsi cerkiew, urzad pocztowy i szkola etatowa jednoklasowa. Lu. Dz.

Iwanówka (po rusku Iwaniwka) 1.) wies W pow. skalackim,,14 kil. na wschód od Ska-latu a 6 kil. na póln.-zachód od stacyi poczt Kaczanówka, na zachód Horodnica, na pld. Carówka, na wschód Rozyska. Wiejskie za-mdowania leza w póln. stronie obszar-u w do-inie potoku Stawek, plynacego od zach. na wschód do Zbrocza. Wody z pld.-zach. obszaru zabiera pot. Tarówka, dop. Zbrucza, plynacy równiez od zach. wsch. Nad nim lezy folw. Na Skalce". Cerkiew wznosi sie 328 rn., na póln. od wsi dochodzi punkt jeden 334 m., na pld. od wsi wznosi sie Podgraglak do 340 m. Maly ".asek lezy w pln.-zach. konczynie wsi na granicy Kaczanówki i w pld. na granicy Tarów-d. Wlasn. wieksza mt*roli ornej 1383, lak i ogr. 18, pastw. 21, lasu 263 mr.; wlasnosc mniejsza roli ornej 2435, lak i ogr. 94, pastw. 58 mr. Wedle spisu z r. 1869 bylo 1592 ink. w gminie a 151 na obszarze dworskim; wedle szematyzmów z r. 1881 jest mk. obrz. gr. kat. 1178, rzym. kat. Par. rzym. kat. w Kacza-nówce, gr. kat. w miejscu, nalezy do dekanatu kalackiego, archldyec. lwowskiej.- We wsi cerkiew, szkola etatowa jednoklasowa i kasa pozyczkowa gmina z kapitalem 3964 zl. Wies te posiapal okolo r. 1650 Staniulaw Pruss Szumanczowski. 2.) I. z Budami, ws w pow. trembowelskim (dawniej nalezala do husia-tynskiego powiatu), 10 kil. na pld.-wschód od stacyi pocztowej w Trembowli. Na pólnoc lezy Hleszczawa i Trembowla, na zachód Wo-lica, na pld.-zachód Plebanówka, na wschód Howilów wielki i maly i Chorostków (w pow. husiatynskim). Wies lezy nad potokami i stawami, z których zlewiska powstaje potok Tajna, plynacy na pld.-wschód do pow. husia-tynskiego. Wzgórza okalajace wies wznosza sie na pld. do 318, na wschód do 331, na pln. do 338, na zachód do 346 m. W pln. wsch. konczynie wanosi sie wzgórze lesiste ze szczytem Iwanówka (353 m.). Wlasn. wiek. ma roli ornej 1978, lak i ogr, 216, pastw. 15, lasu 190 mr.; wlasn. mniejsza roli ornej 2396, lak i ogr. 266, pastw. 6 mr. Wedle spisu z r. 1869 bylo mk. 1701 w gminie a 55 na obsz. dwór., wedle szematyzmu z r. 1881 mk. obrz. rzym. kat. 894, gr. kat. 1113. Par. rzym. kat. w Trembowli, gr. kat. w miejscu, nalezy do dekanatu husiatynskiego, archidyecezyi lwów. We wsi cerkiew, szkola etatowa dwuklasowa. Jest takze gorzelnia. 3.) I., przysiólek Skomo-rocha w pow. tarnopolskim. Lu. Dz.

Kaczanówka, wies, pow. skalacki, o 7 kil. od Skalatu, ma 1167 mk., z tego 1064 we wsi a 103 na obszarze dworskim; kosciól paraf, rz, kat., cerkiew gr. katol. i szkole 2-klasowa. Por. Grzymalów.

Kalaharówka, z Wychwatancami i Kreci-lowem, wies w pow, skalackim, nad Zbruczem o 15.1 kil. od st. p. Touste, nalezy do par. rz kat. Grzymalów, ma cerkiew gr. katol. i 882 mk. w gminie. Obszaru wiek. posiadl, tu niema, O skamielinach tu znalezionych w warstwie piasku jak np. fiingicula buccinea i costata Cerithium scabrum, Vermetus intortua i innych podal wiadomosc Olszewski w art. pod tytu-

Kurze Sohilderung der miocaenen Schieh-ten des Tarnipoler Kreisos und des Zbrucz-ihales in Galizien" (ob. Jahrb. dr. k. k. geolog, Leichsanst. tom 25, pag. 91 do 93)

Kamionki 1.) po rusku Kamenki, ws w powiecie Lisko, o 17 kil. na zachód od Baligro-da, ma cerkiew gr. kat. drewniana, przydzielona do parafii w Kalnicy i liczy 229 mk. gr. kat. Ta wies lezaca na granicy powiatu li-sieckiego i sanockiego jest otoczona od zachodu, poludnia i wschodu, szpilkowemi lasami, pokrywajacemi góry dochodzace 796 metrów wysokosci. Wieksza posiadl, hr. Ed. Krasickiego ma obszaru 617 mr. lasu; posiadl, mniej. 468 mr. roli, 65 mr. lak i 123 mr. pastw. 2.) K., ws, pow. skalacki, par. rz. kat. Skalat, o 7 kil. od Skalatu, ma cerkiew gr. kat., 1596 mk. w gminie, 88 na obszarze dworskim,

Kąt., przys. Grzymalowa.

Karolówka, potok w obr. gm. Panasówki W pow. skalackim, który w tejze gminie laczy sie z lew. brz. z pot. Tefclówka. Oba potoki tworza Baworowska ruska czyli Kaczawe (ob.)

koniec 3 tomu

pocz 5 tomu

Las -PaUowy, folw. na obszarze dworskim Kamionki, pow. skalacki.

Leopoidówka l ) koi. na obsz. dwór. Pod-dubiec, pow. Rawa Ruska. 2.) L., Polilywka, niem. Leopoldshof, folw. i lesniczówka na obszarze dwór. Sadzawki, pow; skalacki.

Lezanówka (po ras. Lezaniwka) i Biknówka (al. Bielanówka, Bilitówka, ob. BUtiówka). wsie w pow. skalackim, 15 kil. na pld. wsch. od Skalatu, 5 kil. na pld. wsch, od sadu powiat, i urzedu poczt, w Grzymalowie. Na pln. lezy Okno, na pln. wsch. Zielona, na pld. wsoh. i na pld. Touste, na zach. Bucyki, na pln. zach. Grzymalów. Srodkiem obszaru plynie Gnila, doplyw Zbrucza, od pln., z Okna, na pld.; tworzy staw, ciagnacy sie zrazu od pln. na pld. a potem na wsch., nastepnie wyplywa ze stawu i plynie na pld. wsch. do Toustego. Gnila przyjmuje w pln. czesci wsi od praw. brzegu maly potok, plynacy z Bucyków od zach. na wsch. Do pld. czesci stawu wpadaja: pot. Poplawny, plynacy z Toustego przez pld. czesc obszaru, zrazu na pln., potem na wsch. a w koncu znown na pln., i pot. Przewrocie, plynacy z Zielonej od pln. wsch. na pld. zach. Na zach. i pln. zach. od pln. czesci stawu leza zabudowania L. (293 m.), na pld. od stawu i nad Gnila zabudowania Bilenówki, a na zach. od nich karczma Owsianka. W stronie pld. zach. wznosi sie wzgórze Bilenówka (al. Bilitówka do 311 m.). Wlasn. wiek. w obu wsiach ma roli or. 398, lak i ogr. 113, past. 32 mr.; wlasn. mniej, roli or. 1225, lak i ogr. 75, past. 7 mr. W r. 1880 byla w L. 330 mk. w gm., a w B. 190 mk. w gm. i 64 na obsz. dwór. (obrz. gr.-katol., z wyjatkiem 56 r. 1. w L, a 29 w B.). Par. gr.-katol. w Bucykach, rzym.-katol. dla L. w Grzymalowie, dla B. w Tou-stem. W L. jest cerkiew i kasa pozyczk. gm. z kapit. 2609 zl. w. a. Lu. De

Losiacz, ws w pow. borszczowskim, 14 kil. na pln. od Borszczowa, 7 na pld. wsch. od urzedu poczt, w Dawidkowcach. Na wsch. leza Burdiakowce i Gusztyn, na pld. Cygany, na zach. Piatkowce (czesc wsi Grabowiec), Tarnawka i Zwiahel, na pln. zach. Dawidkow-ce (w pow. czortkowskim), na pln. Czarno-konce Wielkie i Czarnokoniecka Wola. W pln. stronie wsi nastaje pot. Rudka, doplywNiszla-wy i plynie przez wsch. czesc obszaru na pld. wsch., a potem wzdluz granicy od Gusztyna

na pld. do Cygan, gdzie przybiera nazwe Cyganki (ob.). Wody z zach. czesci obszaru uprowadza maly doplyw Niszlawy na zach. do Zwiahelu. !Na praw. brz. Rudki leza zabudowania wiejskie (290 m. cerkiew). W stronie pld, zach. lezy las Stawki, a na pld. granicy wznosi sie wzgórze Cypel do 301 m. Wlasn. wiek. (Agenora hr. Goluchowskiego) ma roli ornej 959, lak i ogr. 251, lasu 650; wlasn. mniej, roli ornej 1999, lak i ogr. 1267 mr. W r. 1880 bylo \ 678 mk. w gminie, 197 na obsz. dwór. (miedzy nimi przeszlo 1000 obrz. gr.-katol., przeszlo 700 rzym.-katol.). Par. rzym.-katol. w Skale; gr.-katol. w miejscu, dek. Skala, archidyec. Lwów. We wsi jest cerkiew i szk. etat. jednokl. Za czasów polskich nalezala ws do dóbr koronnych, do set w a skalackiego w wojew. podolskiem. Wedlug miejscowego podania stalo niegdys na polach Losiacza miasto Rohozna" pod lasem zwanym dzis Sandurszczyna. Lu. Dz.

Luka.~Mala, ws w pow. skalackim, 21 kil. na pld. wsch. od Skalatu, 18 kil. na pln. wsch. od sadu powiat, w Grzymalowie, 5 kil. na pld. od urzedu poczt, w Tarnorudzie. Na pln. leza Faszczówka i Turówka, na zach. Ostapie, na pld. Kokoszynce, na wsch. przypiera wies do granicy rosyjskiej, do pow. pro-skurowskiego. Wzdluz granicy wsch. plynie Zbrucz kretym biegiem od pln. na pld. Do Zbrucza wpada maly potok, nastajacy w zach. stronie obszaru, a plynacy na wsch. i zasilony mniejszemi strugami. Zabudowania wiejskie leza nad Zbruczem w pln. wsch. stronie (279 m.). Na granicy pln. wznosi sie wzgórze L.-Mala do 347 m. (znak triangul.). W stronie zach. dochodzi jedno wzgórze 380 m. wys. Wlasn. wiek. ma roli orn. 783, lak i ogr. 37, pastw. 62, lasu 370 mr.; wlasn. mniej, roli 1985, lak i ogr. 99, pastw. 30 mr. W r. 1880 bylo 1136 mk. w gminie, 62 na obsz. dwór. (220 obrz. rzym.-kat., 863 gr.-kat.). Par. rz.-katol. w Tarnorudzie, gr.-kat. w miejscu (dek. skalacki, archidyec. lwowska). Do parafii nalezy Faszczówka. We wsi jest Cerkiew, szk. fil., kasa pozyczk. gminna z kapit. 2919 zl., lesniczówka, folw. i mlyn. O geologicznych stosunkach Luki malej, a zwlaszcza o skamielinach tu znalezionych, pisal Olszewskiw Jahrb. dr. geol. Reich. t. 25, str. 91.

.) Lysa Góra., zwana takze Eleonorówka, ws, w pow. ska-lackim, 15 km. na pld. od Skalatu, tuz napld.-zach. od sadu powiat, i urzedu poczt, w Grzy-malowie. Na pln. lezy Mazurówka, na wsch. Touste, na pld. Kluwince (w pow. husiatyn-skini), na zaph. Hleszczawa (w pow. trembo-welskim). . Srodkiem wsi plynie maly potok, doplyw Tajny, od pln.-zach. na pld.-wsch. do Kluwiniec. Zachodnia czesc przeplywa pot. Tarcza, i tworzy nastepnie granice poludniowa. W r. 1880 bylo 286 mk. w gminie (obrz. grec.-kat. z wyjatkiem kilku rzym.-kat.). Parafie rzym. i gr. kat. w Grzymalowie.*

Magdalówka (po rusku Mahdaliwka), ws w pow. tarnopolskim, 24 kil. na pld. wsch. od Tarnopola, 18 kil. na pln. wsch. od sadu powiat, w Mikulincach, 7 kil. na zach. od urzedu poczt, w Skalacie. Na pln. wsch. lezy Cho-daczków 'Maly, na pln. Konstantynówka, na pln. zach. Grabowiec, na zach. Baworów i Smo-lanka, na pld. Kozówka, na pld. wsch. Soro-cko, na wsch. Skalat, na pln. wsch. Panasów-ka (3 ostatnie miejscowosci w pow. skalackim). W pld, wsch. stronie wsi nastaje pot. Magdalówka i plynie na pln., potem na zach., w koncu na pln. wsch. i wchodzi do Chodaczkowa Malego, gdzie wpada do pot. Baworowska ruska (ob.) al. Kaczawy, doplywu Gniezny. Zabudowania wiejskie leza w zach. stronie obszaru: wsch. strone zajmuje przysiólek Te-klówka (po rusku Tekliwka), folw. Baworow-ski i Grabowiecki. Wlasn. wiek. ma roli orn. 836, lak i ogr. 51, pastw. 80; wlas. mniej, roli orn. 1290, lak i ogr. 101, pastw. 12 mr. W r. 1880 bylo 1029 mk. w gm., 35 na obsz. dwór. (obrz. gr.-kat., z wyjatkiem 235 rzym.-kat.). Par. rzym.-kat. w Baworowie, gr.-kat. w Pro-szowej. We wsi jest szkola etat. 1-klasowa i kasa pozyczkowa gminna z kapitalem 621 zl. w. a. Lu.

konie 5 tomu

Malinik, folw. i lesniczówka kolo Nowo-siólki skalackiej, pow. skalacki

Maiinówka., folw. na obszarze dwora. Krzywe, pow. skalacki

Manasterycha al. Monasteryuha, folw. na obsz. dwors, Kozina, pow. skalacki.

Mantiawa, przedm. m. pow. Skalatu.

Mazarówka al. Henrykówka, folw. i czesc obszaru dwors. Rasztowiec, pow. skalacki.

Miodobory al. Miodoborsleie góry, przez lud w Galicyi zwane Toutry, galez gór karpackich, laczaca sie z odlamkami Karpat w okolicach Oleska i Podhorza w Galicyi, przechodzi do gub. podolskiej miedzy m. Satanowem i wsia Olchowcem, podnióslszy sie najwyzej pod wsia, Uwsiem, ciagnie sie pod Iwachnowcami, Lan-ckoroniem, Biala, Nihinem ku Przewrociu. Wierzcholki tych malowniczych wzgórz w wielu miejscach zlozone sa z obnazonych skal i pokryte lasami. Od Przewrocia galez ta ciagnie sie dalej oddzielnemi wzgórzami przez Humince do Suprunkowicz, skad bystro zniza sie jedna galezia ku Dniestrowi przez wies Kulczyjowo i ginie pod wsia Subocza (pow. uszycki), druga zas ciagnie sie nad Dnie-strem przez pow. uszycki i mohylowski, a takze zachodnia czesc jampolskiego. Dla tego to rzeki wpadajace do Dniestru potworzyly sobie bardzo glebokie i spadziste jary, sa nadzwyczaj bystre i brzegi ich przy ujsciu dochodza miejscami od 80 do 110 sazni. Najwyzsza wysokosc M. gór, wedlug Eichwalda, dochodzi do 90 sazni (IJwsie, Suprunkowce); pod wsia Karaczkowce dosiega nawet do 163.4 sazni.

W okolicy wsi TJwsia sa slady dzialalnosci wulkanicznej. M. na obszarze wschodniej Galicyi (zwane tam Toutry), poczynaja sie sród wyzyny zbaraskiej i ciagna na dlugosci 10 mil (75'85 kim.) przez okolice Skalatu, Grzymalowa i Toustego, ponad jarem rzeczki Gnilej ku Zbruczowi do granicy Galicyi. Liczne dolinki, zamkniete pomiedzy odstrzelone-mi odnózami tego pasma wzgórz, miejscami lesiste, miejscami nagie grzbiety, zawalone zlomami glazów, lub sterczace ponad lasy ostre szczyty skal, czynia okolice miodoborskie najpiekniej szemi na calem Podolu, zwlaszcza pomiedzy Krasnem a Krecilowem. M, góry zaslaniaja Kamieniec i miejscowosci okolo niego lezace od pólnocy, co razaco wplywa na klimat w tych miejscowosciach, dla tego tez wiosna tu wczesniejsza, na polach dojrzewa kukurydza, winograd, rodza sie wszedzie pielony, kawony i tytun turecki. M. wspomina Wieliczko w swej Kronice pod nazwa Niedobór (Nedobor), t. II, 412. Ob. Gizyckiego Fr. Ks. ,,Podróz w górach miodoborskich", Krzemieniec 1809 r.; Teisserge Wawrzyniec ,;Der Podolische Hiigelzug der Miodoboren als ein Sar-matisches Bryozoen-Riff", w Jhb. d. k. k. geolog. Reichsanshalt, 1884 r. Dr. M.

.) Mogiła.-Ostra, folw. w Iwanówce, w pow. skalackim, i karczma na obsz. dwór. Rozysk, w pow. skalackim. 14.) M., nazwa szybu (okna) suro-wicznego w warzelni soli w Kaluszu, ob. t. III, 723. Lu. Dz.

Molczanówka, ws, pow. skalacki, odl. o 10 kil. na pln. od Skalata, graniczy na wschód z Zadnieszówka i Myslowa, na pld. z Potapa-nówka i Skalatem starym, na zach. z Chmie-liskami, na pln. z Bogdanówka (st. koi. zel. Karol. Lud. miedzy Tarnopolem a Podwolo -czyskami), Rosochowalcem i Supranówka. Obszar dwór. gr. or. 396, lak 3; wlosc. gr. or. 1028, lak 43, pastw. l l k w. m. Ludn. rz.-kat. 305, paraf. Skalat, gr.-kat. 295, par. Chmieli-ska, izrael. 28. Nalezy wraz z calym kluczem skalackim do spadkobierców Sohaji Rosen-stocka.

Myslowa (w dok. Mialowa), ws po obu brzegach rz. Zbrucza, w pow. starokonstanty-nowskim, na pld. wsch. od Zbaraza a na pld. w poblizu Woloczysk. Druga polowa tej wsi, oddzielona od pierwszej przez kordon graniczny, lezy w pow. skalackim w Galicyi. Ob. Arch. j! Z. R., cz. VI, t. 1: 235.

Myslowa, ws nad Zbruczem, pow. skalacki, lezy w okregu granicznym, nad sama granica od Podola rossyjskiego, 4'5 kim. na pld. od Podwoloczysk, których jest prawie przedmiesciem. Graniczy na pld. z Orzechowcem, Czer-nielówka i Kaczanówka, na zach. z Molcza-nówka a na pln. z Zadnieszówka. Obszar dwór. gr. or. 24, lak 330, pastw, l, lasu 74 mr.; wlosc, gr, or. 502, lak 127, past. 176 mr.; ludn. rz.-kat. 247, par. Kaczanówka, gr.-kat. 324, izr. 13, par. Staromiejszczyzna, szkola filialna, kasa pozyczk. z kap. 1332 zl. w. a.,; sad pow. Newe Siolo, urzad poczt, i tel. na st. kolei zel. Karola Ludwika w Podwoloczyskach. B. R.

Mytnica. Sorocka al. Metniea, czesc Sorocka w pow. skalackim. Mae

Nazarowa, szczyc w pasmie Miodogór, na pln.-wschód od wsi Okna, w pow. skalackim, pod 43° 45'41" wsch. dlg. g, P., a 49° 21' 25" pln. sz. g. Wzniesienie 402 m. Miejsce znaku triang, Br. G.

koniec tomu 6

Nowosółki. Skalackie, ws, pow. skalaoki, odl. 5'3 klm.napln.-wsch. od Skalatu, przy goscincu skalacko-podwolo-czyskim. Granice: od wsch. Eaczanówka i Iwanówka, od pld. Horodnica i Skalat, od zach. i pln. Skalat Stary. Obszar dwór. gr. or. 783, lak i ogr. 23, past. 128, lasu 1669 mr.; wlosc. gr. or. 1599, lak i ogr. 131, past 74 mr. Ludn. rzym.-kat. 607, par. Skalat., gr.-kat. 557, par. Skalat Stary, izrael. 16. Kasa pozyozk. z kapit 935 zl. Nalezy do dóbr Skalat, dawniej Zborowskich, pózniej ks. Po-niafcowskich. Przed dwudziestu kilku laty sprzedal ks. Poniatowski, naturalizowany w Wloszech, piekne te dobra za 700,000 zlr. Sues-skindowi Rosenstockowi, którego dzieci obecnie ten obszar posiadaja. Lu. De., Br. Sok i B.

Orzechowiec al. Orzechowce i Orzechowiec, z Czerniizówka, ws, pow. skalacki, nad Zbru-czem, odl. 16 kim. na póln.-wsch. od Skalatu a 9'1 kim. na póln. od urz. poczt, w Tarnoru-dzie. Granice: wsch. Zbrucz, a za nim gub. podolska, polud. Rózyska i Iwanówka, zach. Kaczanówka, pólnoc Myslowa. Wzdluz przysiólka Czerniszówka, po pod ws O. przeplywa w kierunku z póln-zach. na polud.-wsch. pet. Snowida,majacy swe zródla we wsi Kaczanów-ce. Glebe stanowi gleboki czarnoziera, na podkladzie czescia gliniastym, czescia wapiennym. Obszar wsi przedstawia faliste wzgórza, ciagnace sie na póln.-zach. od Ozerniszówki (wznies. 174'5 mt.). Przestrzen dwór. 976 mr. gr. or., 140 mr. lak wzdluz br/.ega Zbrucza, 34 mr. pastw., 70 lasu; wlosc. gr. or. 2598, lak i ogr. 201, pastw. 79 mr. Lud. rz.-kat. w Czerniszówce 229 dusz, w O. 576 rak., par, w Kaczanówce o 5 kim., gr.-kat. w O. 725, w Czer. 504, par. w miejscu, dek. skalacki. Sad pow. i urz. tel. Skalat, szkola etat. o 2 naucz. W obydwóch tych wsiach SA kasy po byczkowe gminne; w O. z kapit. 831 zlr., w Czern, z kap. 2290 zlr. w. a. Wlaso. pos. wiek. Witold Rogala de Bibersztein Zawadzki. O. nalezala dawniej do klucza grzymalowskie-go Sieniawskich, od nich przeszly te majetnosci droga spadku do Czartoryskich, w koncu do Rzewuskich. Wreszcie rozsypal sie ten klucz, obejmujacy 30 podolskich wsi i 3 miasteczka, a O. kupil ojciec terazniejszego wlasciciela. B. .B.

Osowik, lesniczówka na obsz. dwór. Fasz-czówki, pow. skalacki.

Ostalce z TeofMwkaj ws, kow. tarnopolski, na zach. brzegu rz. Gniezny. Granice: wsoh. rzeczka a za nia Suszczyn, polud. Loszniów, od zach. Mikulince, od pln. Skomorochy. Obszar dwór. 739 mr., w tem 465 mr. lasu; wlosc. 342 mr. W 1870 roku 811 mk., w 1880 r. 963 mk. Wedle szemat. rzym.-kat. 160, par. Loszniów, gr.-kat. 773, par. Suszczyn. Kasa pozycz, gm. z kapit. 754 zlr. Wsta, stanowiaca z Suszozyuem jeden majatek, byla wlasnoscia rodziny Ciepielowskich; przed kilku laty nabyl ja równiez wraz z Suszczynem zyd Bo-senstock, bedacy juz w posiadaniu rozleglych dóbr Skalat. B. B.

Ostapie, ws, pow. skalacki. Rozlegla osada podolska, w urodzajnej glebie, n stóp .pasma gór Miodoborów, które ja od wschodu i pólnocy zaslaniaja, o 9 kim. na polud.-wsch. od Skalata a o 6 kim. od Grzymalowa. Granice: wsch. Miodobory pokryte lasem, za nimi wsie: Luka i Torówka, poludn. Grzymalów, zach. Poznanka Hetmanska i Zarubince, póln. Horo-dnica i fol. Ostra Mogila, lezacy na grzbiecie Miodoborów. Obszar, dwór..2719 mr., w tem 883 mr. lasu w Miodoborach, wlosc. 3077 mr.

W 1870 r. 1776 mk., w 1880 r. we wsi 2043 mk., na obszarze dwór. 145 mk. Wedle sze-mat. duehown. rzym.-kat. 730, par. Grzymalów, gr.-kat. 1065, par. w miejscu, dek. Ska-lat, dyec. Lwów. Sad, poczta i tel. w Grzy-malowie. Na wsch. od O., u stóp Miodoborów, lezy folwark Karolówka, a na zachód, krancu wsi wielka gorzelnia. O. nalezaly do rozleglego klucza Grzymalowskiego i byly wlasnoscia Sieniawskich. Droga spadku przeszly na Rzewuskich, a wskutek likwidacyi majatku matki Emira Rzewuskiego przeszly w rece Romaszkanów. Obecny wlasciciel August br. Romaszkan prowadzi tu staranne gospodarstwo, wystawil piekny dom mieszkalny i zalozyl ogród angielski. Przed 1848 r. trzymal O. w dzierzawie Roman Wybranowski, oficer napoleonski, pulk. w 1831 r. i komendant gwardyi narodowej galicyjskiej w 1848 r. Pozostawil on zajmujace pamietniki, obejmujace wojny 1809, 1812, 1831 r. i wypadki 1848 r. B. B.

Ostapski, potok, powstaje we wschodniej czesci gm. Ostapia, pow. skalacki; przeplywa te ws w kierunku zach. i w Zarubincaoh zlewa swe wody do Gnilej (ob. t. II, str. 638). Dlugosc biegu wynosi 8 kim. W Ostapiu rozlewa sie w staw. Br. O.

Ostra Mogila, wzgórze na granicy Horo-dnicy i Iwanówki, pow. skalacki, w pasmie gór Miodoborskich, pod 43° 44'8" wsch. dlg. g. F. a 49° 24' 50" pln. szer. Wznies. 399 mt. npm. (miejsce znaku triang.). Br. G.

Ostra Mogila 1.) fol. w Iwanówce, pow. skalacki. 2.) O. UL, karczma w B.ozyskach, pow. skalacki.

Pajówka, ws, pow. skalacki, odl. 13'6 klin. na wschód od Grzyinalowa, u stóp gór Miodo-borskich. W dolinach grunta urodzajne, z lagodnym klimatem, zasloniete od pólnocy i wschodu górami. Obszar dwór. roli, lak i pastw. 2(31, lasu 513 mr.; wlosc. 705 mr. W 1870 r. 376 mk.; w 1880 r. w gminie 438, na obsz. dwór. 12 mk., w tej liczbie rz.-kat. 18, par. Grzymalów; gr.-kat. par. Zielona, obejmujaca 1020 dusz. P. nalezala wraz z Zielona, do klucza grzymaltowskiego Rzewuskich. Obecnie jest wlasnoscia Stanislawa lir. Pininskiego.

Paliowy las, fol. na obsz. dwór. Kamionka, pow, skalacki.

Palamarka 1.) grupa domów w Oknie, pow. skalacki. 2. ) P., osada w Ostapiu, pow. skalacki.

Panasówka., ws, pow. skalacki, odl. 8'3 kim. na póln.-zach. od Skalata. Granice: wschód. Kolodziejówka, polud. Magdalówka, zach. Chodaczków, póln. Zerebki Królewskie. Obszar dwór. 916, wlosc. 892 mr. W 1870 r. 638 mk.; wedle spisu z 1880 roku w gminie 705, na obszarze dwór. 95; wedle szematyzm. dyec. rzym.-kat. 622, par. Skalat, gr.-kat. razem z gr. kat. w Kolodziejówce, gdzie jest zarazem i parafia, 784. Urzedy i stacya poczt, i tel. w Skalacie. Wlasc. pos. wiek. Eustachy Zagórski. Br. Sok.-B. B.

koniec 7 tomu

tom 8

Poznanka 1.), hetmanska ws, pow. skala-cki, odl. 10'5 kim. na pld- od Skalata. Granice: Ostapie i Grzymalów, pld. Hlibów, zaeh. Slawcze i Sorocko, pln. Poznanka Gnila i Za-rubin. Obszar dwors. 897, wlosc. 1069 mr. W 1857 r. 680 mk., w 1880 r. w gra. 779, na obsz. dwór. 98, rzym.-kat. 552, par. Grzymalów, gr.-katol. par. Poznanka Gnila. Szkola etat. o l naucz., kasa poz. gm. z kap. 2515 zl. Sad pow., urz. poczt, i tel. w Grzymalowie (odl. 10'5 kim). Wlasc. obszaru dwór. Jan Vivien de Chateabrun. 2.) P. Gnila, ws, pow. ekalacki, odl. 5.3 kim. na pld.-zach. od Skala-ta. Granice: wsch. Zarubinee, pld. Poznanka hetm., zach. Sorocko i Wozówka, pln. Magda-lówka, Skalat i Krzywe. Obszar dwór. 1261, wlosc. 1075 mr. W 1857 r. 447 mk., w 1880 r. w gm. 653, na obsz. dwór. 74, rzym.-katol. 76, par. Skalat, gr.-kat. par. w miejscu obejmuje z Poznanka Komisarska 719 a we filii Zarubinee 386 razem 1105 gr.-kat., dek. Ska-lacki. Szkola etat. o l naucz, kasa poz. gm. z kap. 2054 zl. Wlasc. pos, dwors. Wladyslaw hr. Baworowski. Sad pow., urz. telegr. Skalat, urz. pocz. Ilawcze. B. S.

Polesie., ws, pow. skalacki, odl. 3 kim. na zachód od Grzymalowa, którego jest przysiólkiem. W 1880 r. 573 mk. Wlasnosc wraz z Grzy-malowem spadkobierców Leonarda nr. Pinin-skiego. Bf. Sok.-B. B.

Petlówka, karczma na obszarze Haluszczy-niec, pow. skalacki.

Pieniówka, grupa domów i mlyn w Mazurówce, pow. skalacki.

Podokraglak, wzgórze w wschodnich stokach Miodoborów, na pld. od wsi Iwanówki, w pow. skalackim. U pln. stóp, w dolinie po-

toku Stawka, lezy ws Iwanówka. Z poldn. stoku splywaja strugi do pot. Turówki. Wznies. 340 mt. (szt. gen.). Br. O.

Politywka, pow. skalacki, ob. Leopoldówka.

Poplawy al. Poplawny, potok, powstaje w zach. czesci gm. Toustego, w pow. skalackim, nad granica wsi Kluwiniec, w pow. husiatyn-skim; plynie w kierunku wsch.-pln.-wschód, przez obszar Toustego a nastepnie zrosiwszy laczki gm. Lezanówki, pod Bilenówka (al. Bi-litówka) wpada do stawu, przez który przeplywa rzeka Gnila. Nad potokiem legly zabudowania wraz z karczma, Owsianka zwane, a nalezace do Bilenówki. Dlugosc biegu 6 kilometrów.

Poplawy 1.) karczma kolo Taurowa, obsz. dwór. Kozlów, pow. brzezanski. 2.) P., fol. na obsz. dwór. Michalówki, pow. podhajecki. 3.) P., osada we wsi Siólkn, pow. podhajecki. 4.) P., fol. kolo Eleonorówki na obsz. dwór. Grzy-malowa, pow. skalacki. 5.) P., grupa domów i karczma w m. pow. Skalacie. 6.) P. al. Zu-dy, karczma kolo Krzywego, pow. skalacki. 7.) P., fol. na obsz. dwór. Ilawcza, pow. trem-bowelski. 8.) P., os. kolo Zazdroscia, na obsz. dwór. Strusowa, pow. trembowelski.

tom 9

Rosochowaciec 1.) z Itzczkowem. ws, pow. podhajecki, odl. 24 kim. na pln.-wschód od st. tel. w Podhajcach, sad pow. Wisniowczyk, urz. poczt, w Kozowie (o 12 kim.). Granice: wschód. Bohatkowce i Kupczyiice, poludn. Malowody, zachód. Sloboda, póln. Denysów i Kupczynce. Obszar dworski 2086, wlosc. 2659 mr. W1857 r. 1735 mk.; w 1880 r. w Tszczkowie w gm. 1032, na obsz. dwór. 17; w Rosochowaccu w gm. 752, na obsz. dwór. 110; rz.-kat. w Rosochowaccu 384, parafia w miejscu, erygowana 1851 r., systemizowana 1860 r.; kosciól murowany niekonsekrowany, p. w. sw. Wojciecha. Wcielone do parafii: Bieniawa (394 dusz), Denysów (189), Iszcz-

ków (302), Malowody (552), Siemikowce (311); ogólna ilosc katol. 2042, izrael. 201. W Bieniawie istnieje kaplica sw. Rózanca, wystawiona 1854 r. kosztem gminy. Na cmentarzu wsi Malowody stoi kaplica p. w. sw. Lukasza i N. P. M. Gr.-kat. w obydwóch wsiach razem 1192, par. Iszczków, dek. Trembowla, dyec. Lwów; szkola etat. o l naucz. Posiadlosc wiek. sukcesorów Wojciecha Jan-kowskiego, glosnego gospodarza, który z dzierzawcy tej wlosci zostal jej wlascicielem i kilku innych okolicznych. 2.) R., ws, pow. ska-lacki, odl. 4'5 kim. na wsch. od st. koi. zel. Karola Ludwika, \arz. poczt, i tel. w Bogda-nówce. Granice: wschód. Supranówka, poludn. Molczanówka, zachód. Bogdanówka, pólnocna Klebanówka i Korzylówka. Ws lezy nad potoczkiem, doplywem pobliskiego Zbrueza. Potoczek tworzy tu znaczny staw, ciagnacy sie. od zachodu ku wschodowi, wies lezy na póln. brzegu stawu i w klinie uformowanym przez ten potok i drugi potok Samiec, plynacy z Ja-cowiec przez Klebanówke, Korzylówke i laczacy sie na wschód od R. z pierwszym potokiem, na którym przy poludn. stronie grobli stoi mlyn wodny. Obszar dworski 455 mr., wlosc. 1054 mr. W 1857 r. 527 mk.; w 1880 r. w gm. 700, na obsz. dwór. 13, rz.-kat. 406, par. Skalat o 15 kim. na pld., gr.-kat. 308, par. Supranówka. Kasa pozycz, z kapit. 1309 zlr. Nalezy do dóbr Skalat, niegdys Ponia-towskich, przed laty 30 sprzedal ks. Ponia-towski, zamieszkaly we Wloszech, caly klucz skalacki Schaji Rosenstockowi; obecny wlasciciel R. Ozyasz Rosenstock. B. B.

Rudka-.) R., potok, wyplywa w obr. Wiszniowa, pow. rohatynski, ze stawku pod folw. Wandolina; plynie laczkami przez obszar Czerniowa; przeciawszy tor kolei zelaz. Iwowsko- czerniowiecko -jaskiej, uchodzi po pln.-wsch. stronie wsi/ Czerniowa do stawu, utworzonego przez rz. Swierz. Dlugosc biegu 33/) kim. 6.) R., potok, powstaje w obr. Ra-sztowiec, pow. skalacki, w lesie Stare Zreby" (407 mt.); zabiera strugi splywajace z Jancowej góry (411 mt.), w obr. gm. Bórków Malych; tworzy granice miedzy Borkami a Rasztowcami, uchodzi do Gnilej z lew. brzegu. Dawniej byl tu staw, dzis spuszczony i zamieniony na laki. Dlug. biegu 4 km.

Rozyska, ws nad Zbruczern, pow. skala-cki, o 18'7 kim. od ststwa, sadu pow. i urz. tel. w Skalacie, lezy na granicy Galicyi i gub. podolskiej. Granice: wsch. Zbrucz, pld.-wsch. Tarnoruda, pld. Turówka, zach. Iwanówka, pln. Orzechowiec. Obszar dwór. 502 mr., wlosc. 1284 mr. W 1857 r. 792 mk., w 1880 w gm. 862, na obsz. dwór. 89; rz.-katol. par. Tarnoruda (210 dusz), gr.-kat. par. w miejscu, dek. skalacki, wraz z filia Tarnoruda ma 905 dusz, szkola filialna, kasa pozyczk. z kapit. 3521 zlr. Ws ta nalezala do klucza grzymalowskiego, Sieniawskich. Droga spadku przeszla na Bzewuska, matke Waclawa emira. Gdy z powodu niewyplacalnosci ogloszonej przez Bzewuska klucz grzymalowski rozprzedawano, B. kupil Kazimierz Bozwa-dowski, pulk. b. wojskpolskich. Po jego smierci (1836 r.) majatek objal syn Wiktor Boz-wadowski, gdy jednak starosta tarnopolski Sacher w 1846 roku szlachte calego obwodu zamknal w wiezieniach tarnopolskich i przesladowal, a szczególniej rodzine Bozwadow-skich, sprzedal Wiktor Bozwadowski w 1847 r. B. Kazimierzowi Grocholskiemu, prezesowi kola polskiego w radzie panstwa we Wiedniu, znanemu z nieskazitelnego charakteru, uczuc obywatelskich, zelaznej pracy i wytrawnego sadu. Dzieki tym niezwyklym przymiotom niebogaty szlachcic na jednej wiosce zajal takwybitne stanowisko publiczne. B. B.

koniec 9 tomu

Skalat Stary, ws, pow. skalacki, o 4'68 kim. na pln. od miasta Skalatu. Graniczy na wsch. i pld. z Nowosiólka, na zach. z Kolodziej ówka, na pln. z Polupanówka; na pln. od wsi jest kapliczka na górze, która sie zowie Swieta góra". W 1870 r. 1408 mk., w 1880 r. w gm. 1552, na obszarze dwór. 72 mk.; obszar dwór. ról, lak i past. 824, wlosc. 2438 mr. Rz.-kat. filia i wszystkie urzedy w miescie Skalacie, gr.-kat. par. w miejscu, dek. Skalat, dyec. Lwów; liczba gr.-kat. w miejscu z przylaczonemi: Polupanówka i Nowo-siólka 1485; cerkiew p. w. s w. Kozmy i Damiana; kasa pozycz, gm. z kapit. 1694 zlr 97 et. w a. Wlasciciel obszaru dwór. Bernard i lfaurycy Rosenstock. B. B.

Skala 1.) wzgórze na pln. od wsi Chelm-ka, w pow. chrzanowskim, na lew. brzegu Przemszy pod 36°54'15" wsch. dlg. g. F., a 50°6'5" pln. sz. g. Kamieniolom wapienny i piec wapienny. Wznosi sie 296 mt. npm. (szt. gen.). Miejsce znaku triang. 2.) S., wzgórze zalesione na pld. od Ciezkowic, w pow. grybowskim, na praw. brz. Bialy Du-najcowej, pod 38°38'40" wsch. dlg. g. F, a 49°46'52" pln. sz. g., przy drodze z Ciezkowic do Straszówkij miedzy Biala Dunajcowa od zach. a pot. Ostrusza od wsch. Wznosi sie 367 mt. npm. (szt. gen.). 3.) S., wzgórze na pld. od wsi Oprylowiec, w pow. zbarazkim, na lew. brz. Hnizdeczny, pod 43°19'33" wsch. dl. g. F., a 49°41'54" pln. sz. g. Wznosi sie 409 mt. npm. (szt. gen.). 4.) Skała., wzgórze na granicy Chmielisk i Zerebek Szlacheckich, w pow. skalackim, w pasmie Miodogór, pod 43U36'30" wsch. dlg. g. F. a 49°30'31" pln. sz. g. Wznosi sie 416 mt. npm. (szt. gen.). Miejsce znaku triang. 5.) S., wzgórze na pr. brz. pot. Mlynki, w obr. gm. Zalesia, na pln.-zach. od wsi, pod 43°32'41" wsch. dlg. g. F., a 48°57'48" pln. sz. g. Wznosi sie 324 mt. npm. (szt. gen.). Na pln.-zach. szczyt Lysa, a na wsch. pole Kopanki. Br. G.

Sianozeci, fol. i lesn. w Rozyskach, pow. skalacki.

Scianka 1.) lesniczówka w Bilczu, pow. borszczowski. 2.) S., lesn. w Cyganach, powiat borszczowski. 3.) S., lesn. kolo Szy-szkowiec, na obsz. Szuparki, pow. borszczowski, 4.) S., gajówka w Liczkowcach, pow. husiatynski. 5.) S., fol. w Bukaczowcach, powiat rohatynski, 6.) S., grupaf domów w Rasztowcach, pow. skalacki.

Samiec al. Samec, potok, powstaje we wsi Styberówce, pow. brodzki. a oplynawszy od wschodu ws Wierzbowczyk, wpada ponizej do Seretca, doplywu Seretu górnego. Przy ujsciu potoku rozlewal sie dawniej staw, dzis zamieniony na moczarowate laki. Dlugosc biegu 5 kim. 2.) S., potok, bierze poczatek w pln.-zach. stronie wsi Szyl, pow. zbaraski; plynie na pld.-wsch. przez Szyly, Lisieczynce, Szelpaki, Suchowce i Nowesiolo. Tu zwraca sie na pld., przeplywa Koziary, gdzie zabiera wody pot. od Hnilic, nastepnie w biegu pld.-wschd. mija Holoszynce i Medyn; zabrawszy w Skorykach pot. Walczek od pr. brzegu, wykreca sie na wschód i pod nazwa Mlynskiego pot. w Pienkowcach uchodzi do Zbru-cza od praw. brzegu. Dlugosc biegu 23 kim. Zasila stawy w Szelpakach, Suchowcach, No-wymsiole, Koziarach, Holoszyncach, Medyni, Skorykach. 3.) S., potok, wytryska na obszarze Stryjówki, kolo chat Czahary", w pow. zbaraskim; przeplywa ws Jacowce, Kle-banówke, Korzylówke, nastepnie mija Roso-chowaciec (pow. skalacki), gdzie od' praw. brzegu przyjmuje potok t. n., wreszcie oplywa Supranówke, Podwoloczyska, Zadniszów-ke i w Myslowej uchodzi do Zbrucza od praw. brzegu. Zasila stawy w Klebanówce, Supra-nówce i Podwoloczyskach. Wyplynawszy ze stawu w Podwoloczyskach rozdwajasie, pólnocne ramie plynie wprost na wschód do Zbrucza granica Podwoloczysk i Zadniszówld, ramie zas lewe, dazac na pld. przez Zadniówke, dzieli sie znowu na dwa: pólnocnem uchodzi w Zadniówce do Zbrucza, poludniowem zas w Myslowej. Dlugosc biegu 22 kim. Zródla leza 356 mt. npm.; poziom wody powyzej Ja-cowiec 316 mt.; staw dolny w Klebanówce 293 mt.; ujscie 273 mt. npm. Od Rosocho-wacca poczawszy wzdluz strumienia ciagnie sie tor dr. zel. Karola Ludwika az do granicy Galicyi. Br. G.

Sadzawki 1) karczma w Olejowej Sda-checkiej, pow. horodenski. 2.) S., grupa domów w Lipicy Górnej, pow. rohatynski. 3.) S., ws, pow. skalacki, o 6 kim. od Toustego (par. rzym.-kat., st. poczt, i tel.). Obszar dwór. 399 mr., wlosc. 978 mr. W 1870 r. 673 mk., w 1880 r. 732 mk. (180 rzym.-kat.). Gr.-kat. par. Krasne (549 dusz), szkola filialna, kasa pozycz, z kapit. 2214 zlr. Ws nalezala dawniej do klucza Grzymalów dóbr Sieniawskich, pózniej Lubomirskich i Rzewuskich. Przeszla wraz z Krasnem i Toustem na wlasnosc Poeltenberga, adwokata. Od jego dzieci nabyli Badianowie izraelici. B. B.

Sabarycha, wzgórze polne, w obrebie Ze-rebek Królewskich, w pow. skalackim, na pld. od wsi, nad granica Panasówki. Wody t, jego stoków zabiera pot. Chmielowa. Wzn. 360 mt, npm. (»zt. gen.). Ob. Sabaszycha i /Sabaroszczyzna.

koniec 10 tomu

Sabaroszczyzna, wzgórze polne, na pln.-wsch. od Kolodziejówki, w pow. skalacklm, w pasmie Miodogór. Wznies. 361 mt. npm. (szt. gen.). Z pod niego wytryska pot. Chmielowa. Br.

Suproilówka al. Sopranóicka, ws, pow. skalacki, 18 kim. na pln.-wsch. od Skalatu (sad pow.), 5 kim. na pln.-zach. od Podwo-loczysk (st. koi., poczt, i tel.). Na wsch. leza: Staromiejszczyzna i Zadniszówka, na pld. Za-dniszówka, na zach. Rosochowaciec, na pln. Korzylówka i Skoryki (obie w pow. zbaraskim). Pld. czesc wsi przeplywa pot. Samiec, prawy dopl. Zbrucza i przyjmuje tu struge, od lew. brzegu. W dolinie Samca leza zabudowania i biegnie tor kolejowy. Wznies, siega na pln. 330 mt.; wlasn, wiek. ma roli orn. 505, lak i ogr. 59, pastw. 4, lasu 13 mr.; wl. ran. roli or. 912, lak i ogr. 94, past. 11, lasu 119 mr. W 1880 r. bylo 117 dm., 774 mk. w gminie, 10 dm., 74 mk. na obsz. dwór. (739 gr.-kat., 82 rzym.-kat,, 27 izr.; 776 Rusinów, 70 Polaków). Par. rzym.-kat. w Zbarazu, gr.-kat. w miejscu, dek. zbaraski, dyec. Stanislawo waka. Do par. nalezy Rosochowaciec. We wsi cerkiew p. w. Narodzenia N. M. P., szkola etat., mlyn. Podlug róg. pob. pow. krzemienieckiego nalezala do wlosci woloczyakiej (Wo-loczyszcze), trzymanej przez kn. Stefana Ko-rybutowicza Zbaraskiego, wwde trockiego, od nieboszczyka kn. Wladyslawa Zbaraskiego, i placila z 6 dym., 5 ogr. i 4 ogr. (Jablo-nowski, Wolyn, 128). Lit. Dz.

Stawki 1.) ws, pow. gródecki, 24 kim. na pln.-wschód od st. koi. w Gródku, 6 kim. od sadu powiat, i urz. poczt, w Janowie (pode Lwowem). Na wschód leza: Dabrowica i Lozina, na pld. Stradcz i Janów, na zach. Lele-chówka i Majdan, na pln.-zach. Wiszenka Mala, na pln. Hucisko (pow. zólkiewski). Wody z pln. obszaru zabiera pot. Stawki, wpadajacy w Janowie f do stawu utworzonego przez Wereszyce. Srodkowa czesc obszaru wznosi sie do 299 mt. Na pln. i pld. rozlozyly sie lasy, a mianowicie na pln. las Horyzna (392 mt.), na pld. Dabrowa ze szczytem Ostry garb" (356 mt.), na pld.-zach. Horbki z .Taborowa góra". Wlasn. wiek. (hr. Age-nora Goluchowskiego) ma roli or. 8, lak i ogr. 45, past. 174, lasu 3279 mr.; wl. mn. roli or. 152, lak i ogr. 575, past. 6, lasu 42 mr. W r. 1880 bylo 40 dm., 288 mk. w gminie, 6 dm., 31 mk. na obsz. dwór. (295 gr.-kat. 180 rz.-kat., 5 izraeL; 297 Rusinów, 166 Polaków, 6 Niemców). Par. rz.-kat. w Janowie, gr.-kat. Stradczu. 2.) S. al. Stawek, grupa domów w Arlamowskiej Woli, pow. mosciski. 3.) S. al. Stawyszcze, czesc Werechraty, z lesniczówka i folw., pow. Rawa Ruska. 4.) S. al. Mo-ryczówka, grupa domów w Ponikowicy, pow. brodzki. 5-) S., cegielnia w Czortkowie, pow. czortkowski. 6.) S., folw. na obsz. dwór. Zwi-niacza, pow. czortkowski. 7.) Stawki., ws, pow. skalacki, 24 kim. na pld.-wschód od Skalatu, 15 kim. od sadu powiat, w Grzymalowie, 11 kim. od urz. poczt, w Toustem. Na pln. leza Kokoszynce, na wschód Kozina, na pld.-zach. i pln-zach. Krasne. Przez wies plynie potok Bridoka, lewy dopl. Zbrucza. Wchodzi on tu od zach. z Krasnego, a plynie do Koziny. We wsi rozlewa sie w maly staw, dokola którego leza zabudowania. Wies tworzy jedna gmine katastralna z Krasnem. W r. 1880 bylo 61 dm., 337 mk. w gminie, 4 dm., 44 mk. na obsz. dwór. (140 rz.-kat., 212 gr.-kat., 27 izrael.; 306 Rusinów, 75 Polaków). Par. rz.-kat. w Toustem, gr.-kat. w Krasnem. 8.) S. al. Stawka, czesc Ilhrynkowiec, pow. zale-szczycki. 9.) S.j grupa domów w Medyniu,

Stawek, potok, ma zródlo na obszarzo gm. Iwanówki, pow. skalacki, w pln.-zchd czesci obszaru, nad granica Nowosiólki Skalackiej, pod lasem Malinnikiem, na jego wsch. brzegu; plynie jarem na pld.-wsch. popod wzgórza Królowe Tarki (340 mt.) i Lysa góre (334 mt.), nastepnie przeplywa ws Iwanów-ke (328 mt,), ponizej której uchodzi do Zbru-cza z pr. brzegu. Zródlo lezy 350, ujscie 269 mt. npm. (szt. gen.). Dlugi 11 kim. Od pld., czyli nad pr. brzegiem wznosi sie wzgórze Podkraglak (340 mt.). Br. G.

Staromiejszczyzna, ws, pow. skalacki, 21 kim. na pln.-wschód od sadu powiat, w Ska-lacie, 3 kim. na pln.-wschód od st. koi., urz. poczt, i tel. w Podwoloczyskach. Na pld. leza Podwoloczyska, na zach. Podwoloczyska i Supranówka, na pln. Skoryki (ws pow. zbaraskiego), na pln.-wschód Dorofiówka, na wsch. Woloczyska (w pow. starokonstanty-nowskim gub. wolynskiej). Wzdluz granicy wsch. plynie Zbrucz od pln. na pld. Od pln.-zach. podaza do Zbrucza maly doplyw, plynacy na pld. i wschód. Na zach. od Zbrucza leza zabudowania wiejskie. Najwyzsze wzniesienie 335 mt. na pld.-zach. Wlasn. wiek. tu i w Podwoloczyskach ma roli or. 1086, lak i ogr. 202, pastw. 14 mr.; wl. mn. roli or. J 511, lak i ogr. 75, pastw. 41 mr. W r. 1880 bylo 177 dm., 1012 mk. w gminie (895 gr.-kat., 73 rz.-kat., 44 wyzn. mojz.; 977 Rusinów, 24 Polaków). Par. rz.-kat. w Tokach, gr.-kat. w miejscu, dek. skalacki. Do parafii naleza: Podwoloczyska, Zadnieszówka, Myslo-wa i Dorofiówka. We wsi jest cerkiew p. w. sw. Mikolaja i szkola etat. 1-klasowa. Staw 5100 kroków dlugi, 1150 szeroki, niepokryty trzcina. Lu. D

Soroka, ws, pow. skalacki, o 4-5 kim. od j Zadany, po drugiej stronie Sobu lezace, par.

Sorocko z Mytnica, wies, pow. skalacki, o 2'5 kim. od Ilawcza (urz. poczt.), o 12'18 kim od sadu pow. i tel. w Skalacie. Obszar dwór. 1598 mr., wlosc. 3226 ror. W 1870 r. 2104 mk.; w 1880r. wgm. 2108, naobsz. dwór. 82 mk.; rz.-kat. 148, par. Baworów, gr. kat. 1926, par. w miejscu, dek. skalacki. Szkola etat. o l nauczyc., kasa pozycz, gm. z kapit. 5414 zlr. Wlasciciel pos. dwór. Michal hr. Baworowski. J3. R.

Solomirz, wzgórze, na pln. od wsi Soroki, w pow. skalackim, 350 mt. npm. Br. G.

Sokolicka, góra w pow. skalackim, na obszarze wsi Rasztowce.

Suproilówka al. Sopranóicka, ws, pow. skalacki, 18 kim. na pln.-wsch. od Skalatu (sad pow.), 5 kim. na pln.-zach. od Podwo-loczysk (st. koi., poczt, i tel.). Na wsch. leza: Staromiejszczyzna i Zadniszówka, na pld. Za-dniszówka, na zach. Rosochowaciec, na pln. Korzylówka i Skoryki (obie w pow. zbaraskim). Pld. czesc wsi przeplywa pot. Samiec, prawy dopl. Zbrucza i przyjmuje tu struge, od lew. brzegu. W dolinie Samca leza zabudowania i biegnie tor kolejowy. Wznies, siega na pln. 330 mt.; wlasn, wiek. ma roli orn. 505, lak i ogr. 59, pastw. 4, lasu 13 mr.; wl. ran. roli or. 912, lak i ogr. 94, past. 11, lasu 119 mr. W 1880 r. bylo 117 dm., 774 mk. w gminie, 10 dm., 74 mk. na obsz. dwór. (739 gr.-kat., 82 rzym.-kat,, 27 izr.; 776 Rusinów, 70 Polaków). Par. rzym.-kat. w Zbarazu, gr.-kat. w miejscu, dek. zbaraski, dyec. Stanislawo waka. Do par. nalezy Rosochowaciec. We wsi cerkiew p. w. Narodzenia N. M. P., szkola etat., mlyn. Podlug róg. pob. pow. krzemienieckiego nalezala do wlosci woloczyakiej (Wo-loczyszcze), trzymanej przez kn. Stefana Ko-rybutowicza Zbaraskiego, wwde trockiego, od nieboszczyka kn. Wladyslawa Zbaraskiego, i placila z 6 dym., 5 ogr. i 4 ogr. (Jablo-nowski, Wolyn, 128). Lit. Dz.

Szlachta 1.) grupa domów w Kamionce Woloskiej, par. Rawa Ruska. 2.) Sz., grupa domów w Daszowej, pow. stryjski. 3.) Sz., czesc wsi Okno, w pow. skalackim.

koniec 11 tomu

Turówka al. Torówlea, ws, pow. skalacki, 16 kim. na wsch. odSkalatu(sad pow.), 5kim. na pld.-zach. od urzedu poczt, w Tarnoru-dzie. Na pln. leza Iwanówka i Rozyska, na wsch. Tarnoruda i Faszczówka, na pld. Luka

Tarnoruda, mko, w pow. skalackim, 21 kim, od Skalatu (sad pow,), 15 kim. na pld,-wschód od st. dr. zel. w Podwoloczyskach, urz. poczt, w miejscu. Lezy pod 49° 24' pln. szer. a 43° 54' wsch. dlg. od F, Na pln. leza Eozyska, na zach. i pld. Paszczo wta, na wschód linia graniczna przedziela je od drugiej polowy, lezacej w pow. proskurowskim gub. podolskiej. Wzdluz granicy wsch. plynie Zbrnez od pln. na pld. Zabudowania leza na pln.-wschód. Wlasn. wiek. ma roli or. 26, lak i ogr. 2, past. 34 mr.; wl. mn. roli or. 173, lak i ogr. 10, past. 5 mr. W r. 1880 bylo 118 dm., 744 mk. w gm 4 dm., 14 mk. na obsz. dwór. (278 rz.-kat., 146 gr.-kat., 334 izr.; 642 Polaków, 105 Rusinów). Par. a raczej kapelania rz.-kat. w miejscu (dek, tarno-polski), zalozona pierwotnie w r. 1643 przez Katarzyne z Szembeków Sieniawska. Dota-cye powiekszyl w r. 1717 Adam Mikolaj Sie-niawski. Kosciól mur. wzniesiony w r. 1816, konsekrowany w r. 1827 p. w. sw. Stanislawa. Do kapelami naleza: Faszezówka, Koko-szynee, Luka Mala, Eozyska i Turówka. Par. gr.-kat. w Rozyskach. W mku jest kasa po-zyczk. gm. z kapit. 848 zlr. Lu. Dx.

Teklówka, zródlowy potok, w pow. tar-nopolskim, ramie Kaczawy al. Baworowskiej Ruskiej, tworzacej w dalszym ciagu Tere-bne, dopl. Grniezny, uchodzacej do Seretu. Przeplywa przez Teklówke, 8 kim. na zach. od Skalatu i zdazajac ciagle na pln., przyjmuje z praw. brzegu struge z fol. Baworow-skiego, laczy sie nastepnie z pot. Karolówka i tworzy w ten sposób Kaczawe. Dluga do polaczenia z Karolówka 3 kim. Tad. Wisn.

Toutry 1.) (397 mt. npm., punkt tryang.), wzgórze nad Seretem, 9 kim. na pln.-zach. od Tarnopola. Wsch. zbocza opadaja wprost do Seretu, zach. i pld. slabo zalesione; pod zboczami pld. przewija sie droga zelazna na Hluboczek Wielki do Tarnopola. 2.) T. (377 mt. npm.), wzgórze, 3 kim. na pln. od Skalatu. 3.) T., ob. Miodobory. Tad. Wi

Trybuchowce, ws, pow. husiatynski, 10 kim. na pln. od sadu pow. w Husiatynie, 7 kim. na pld.-wsch. od urzedu poczt, w Horodnicy. Na pln. i zach. leza Liczkowce, na pld. Olchowczyk, na wsch. Holeniszczów (pow. karnieniecki). Wzdluz granicy wsch. plynie Zbrucz od pln. na pld.; srodkiem obszaru prawy dopl. Zbrucza, tak zw. Rzeczka. Wznies, obszaru dochodzi na pld.-zach. do 300 mt. Wlasn. wiek. ma roli or. 461, lak i ogr. 27, past. 12, lasu 148 mr.; wl. mn. roli or. 1175, lak i ogr. 157, past. 19 mr. W r. 1880 bylo 241 dm., 1484 mk. w gm.; 5 dm., 40 mk. na obsz. dwors. (1043 gr.-kat., 368 rz.-kat., 105 izr., 8 in. wyzn.; 1272 Rusinów, 179 Polaków, 67 Niemców). Par. rz.-kat. w Liczkowcach, gr.-kat. w miejscu, dek. husiatynski. Do par. naleza Liczkowce. We wsi cerkiew, szkola etat. 1-klas., kasa pozycz, gm. z kapit. 3970 zlr. i gorzelnia. Lu. Dz.

koniec 12 tomu

Wolica-W., ws, pow. skalacki, 27 kim. na pld.-wsch. od Skalatu, 19 kim. na pld.-wsch. od sadu pow. w Grzymalowie, 11 kim. na wsch. od urz. tel. w Toastem, tuz na zaeh. od urz. poczt, w Kalaharówce. Na pld. leza Ra-sztowce, na zach Borki i Krasne, na pln. wseh. Kozina; wschodnia czesc styka sie z Kalaharów-ka i Wyehwatyncami na srodkowej przestrzeni, a zreszta przypiera do granicy pow. proskurow-skiego (gub. podolska) i stykaja sie na pln. z Sa-tanówka, a na pld. z Krecilowem. Wzdluz pld.-wseh. granicy plynie Zbrucz. Do niego podaza struga z pln. czesci obszaru. W dolinie tej strugi leza zabudowania wsi, folwark i gorzelnia. Pld. czesc obszaru lesista (las Grzyma-lowski). Wznies, siega 338 rut. na pld.; pln. czesc obszaru opada ponizej 340 nit. Wlasn. wiek. tu, w Krecilowie i Wychwatyncacn ma roli or. 809, lak i ogr.35, past. 86, lasu 2463 mr.; wl. mn. roli or. 900, lak i ogr. 69, pastw. 7 mr. W r. 1890 bylo 88 dm., 589 mk. wgm., 19 dm., 169 mk. na obsz. dwór. (536 gr.-kat., 142 rzym.-kat., 70 izrl., 2 innych wyzn.; 208 Poi., 536 Rus., 6 Niem.). Par. rzym.-kat. w Grzymalowie, gr.-kat. w Kalaharówce. We wsi jest cerkiew i kasa pozyczk. gm. .z kapit. 3520 zlr.

koniec 13 tomu

Zadniszówka al. Zadnieszówka, ws, pow. skalacki, 18 kim. na pln.-wsch. od sadu pow. w Skalaeie, tuz na pld.-zaeh. od Podwoloczysk, nad pot Samcem, ddopl. Zbrucza, przy linii dr. zel. Karola Ludwika. Wlasn. wiek. ma roli or. 84, lak i ogr. 213, past. 16, lasu 71mr.;wl. mn. roli or. 104, lak i ogr. 96, past. 139, lasu 2mr. W r. 1890 bylo 263 dm., 1938mk.-wgm.,3 dm., 18 mfc. na obszarze dwór. (884 rz.-kat., 784 gr.-1 Lat.,268 izrl.; 1113 Poi., 804 Rus.).Par. rzym.-kat. w Kaezanówce, gr.-kat. w Staromiejszezy-znie. "We wsi jest szkola l klas. Lu. Dz.

Zarubince 1.) ws, pow. skalacki, 5 kim. na pld. od Skalatu, 7 kim. na pln.-zaeli. od sadu pow. i urz. poczt, w Grzymalowie. Na pld. leza Hlibów i Poznanka Hetmanska, na zach. Po-zaanka Gnila, aa pln. Krzywe, na wsch. Ostapie. Srodkiem obszaru plynie pot. Gnila. Zabudowania wsi leza na pln. Wlasn. wiek. ma roli or. 710, lak i ogr. 81, past. 92 mr.; wl. mn. roli or. 844, lak i ogr. 45, past. 9 mr. W r. 1890 bylo 124 dm., 695 mk. w gm., 8 dm., 69 mk. aa obsz. dwór. (430 gr.-kat., 290 rz.-kat., 44 izr.; 438 Rus., 316 Poi.). Par. rz.-kat. w Grzymalowie, gr.-kat. w Poznance Gnilej. We wsi jest cerkiew, szkola l-klas., kasa poz. gm. z kapit. 1260 zlr. i mlyn.

2.) Z., ws, pow. zbarazki, 7 kim. na pln.-zach. od sadu pow. i urz. poczt. w Zbarazu. Na pld. leza Iwaszkowee i Zbaraz Stary, na wsch. Zaluze, na pln. Nowiki, na pln.-zach. Oprylowce, na zach. Dubowce (w pow tarnopolskim). Na wsch. wznosi sie wzgórze Kozacki Horb". Zabudowania wsi leza na pln.-zach. Wl. wiek. ma roli or. 657, lak i ogr. 63, past. 10, lasu 233 mr.; wl. mn. roli or. 544, lak i ogr. 72, past. 2, lasu l mórg. W r. 1890 by lo 75 dm., 485 mk. w gm., 28 dm., 77 mk. na obsz. dwór. (431 gr.-kat., 121 rz.-kat., 10 izr.; 431 Rus., 121 Poi., 10 Niem.). Par. rz.-katol. w Oprylowcach, gr.-kat. w miejscu, dek. zbaraski. Do parafii tej naleza Iwaszkowee i Oprylowce. We wsi jest cerkiew p. w, sw. Jana, kasa poz. gm. z kapit. 378 zlr. i gorzelnia. Samuel ze Skrzypny Twardowski, znany poeta wieku XVII, mieszkal tu jakis czas po swem ozenieniu, trzymajac wies w dzierzawie od ks. Wi-saiowieckich (sukcesorów ks. Zbaraskich). Podczas oblezenia poblizkiego Zbaraza oddzialy

hmielnickiego spalily 1649 r. (w lipcu?) siedzibe poety, który ledwo zdolal uniesc swe zyle i rekopisy. Wspomina o tej przygodzie w swej Wojnie Domowej". Lu. Dz.

Zielona., ws, pow. skalacki, 18 kim. na pld.-wsch. od Skalatu, 7 kim. na pld. wseli. od sadu pow. i urz. poczt, w Grzymalo wie. Na pln. lezy Pajówka, na wschód Krasne na pld. Sadzawki i Touste, na zach. Lezanów ka, na pln.-zach. Okno. Przez wies plynie pot Przewrocie, dopl. Gnilej. W jego dolinie lez zabudowania wiejskie. Wlasn. wiek. ma TO. or. 600, lak i ogr. 39, pastw. 31, lasu 64; wl mn. roli or. 1120, lak i ogr. 64, past. 5 mr W r. 1890 bylo 117 dm., 740 mk. w gm.,

m., 48 mk. na obsz. dwór. (538 gr.-kat., 227 z.-kat., 23 izr.; 538 Rus., 260 Poi.). Par. rz.-at. w Toustem, gr.-kat. w miejscu, dek. ska-acki. Do par. nalezy Pajówka. We wsi jest erkiew p. w. sw. Mikolaja, szkola 1-klas. i ka-a poz. gm. z kapit. 5128 zlr. Dokumentem wydanym d. 14 kwiet. 1611 r. rozgranicza vVojciech Humiecki, stolnik podolski, superarbi-er, miasteczko Tluste i wies Zielona,, nalezace .o Adama Sieniawskiego, podczaszego kor., tarosty jaworowskiego, od Bueyków (Baczy-towa?), Okna i Lezanówki, nalezacych do 01-rychta Ludzickiego (Areh. kraj. we Lwowie. T. t. 46, str, 427).

Wychwatynce, czesc Kalahorówki, pow. skalacki.

Wygoda-., karczma w Mazurówce, pow. skalacki.

Zerebki 1.) Królewskie al. Wzerze, ws, pow. skalacki, 10 kim. na pln.-zach. od sadu pow. i urz. poczt, w Skalacie. Na pld. leza Panasów-ka i Kolodziejówka, na wsch. Kolodziej ó wka, na pln. Zerebki Szlacheckie, na zach. Chodaczków Maly (w pow. tarnopolskim). Wzdluz granicy pln. plynie pot, Karamanda. Wlasn. wiek. ma roli or. 111, lak i ogr. 6 inr.; wl. mn. roli or. 1312, lak i ogr. 56, past. 81 mr. W r. 1890 bylo 137 dm., 785 mk. w gm. (524 gr.-kat., 230 rz.-kat., 31 izr.; 524 Rus., 261 Poi.). Par. rz.-kat. w Haluszczyneach, gr.-kat. w miejscu, dek. skalacki. Do par. naleza Z. Szlacheckie i Haluszezynee. We wsi jest cerkiew, szkola ]-klas, i kasa poz. gm. z kapit. 2063 zlr. 2.) Z. Szlacheckie (al. M ale), ws, pow. skalacki, 11 kim. na pln.-zach. od sadu pow. w Skalacie, tuz na pld.-wsch. od urz. poczt, w Romanówce. Na pld. leza Z. Królewskie, na wseh. Kolodzie-jówka, na pln. Haluszczynce, na pln.-zach. Ro-manówka, na pld.-zach. Chodaczków Maly (obie w pow. tarnopolskim). Wzdluz granicy pld. plynie pot. Karamanda. Wl. wiek. ma roli or. 325, lak i ogr. 31, past. 28 mr.; wl. mn. roli or. 726, lak i ogr. 32, past. 10 mr. W r. 1890 bylo 90 dm., 514 w gm., 2 dm., 15 mk. na obsz. dwór. (460 gr.-kat., 49 rz.-kat., 20 izr.; 460 Rus., 69 Poi.). Par. rz.-kat. w Haluszczyncacb, gr.-kat. w Z. Królewskich. We wsi jest cerkiew i kasa poz,. gm. z kapit. 1190 zlr. Lu, Dz.

koniec tomu 14

Dopiski tom 15

Grzymalów, mstko, powiat skalacki. Iwan Franko: Grzymalowski klucz w r. 1800" (rozprawa przedstawiona Tow. im. Szewczenki roku 1901, przeznaczona do pomieszczenia w wydawnictwach tejze instytucyi).

Kamionki, ws, pow. skalacki. W r. 1565 Kamionki miasteczko królewskie, w ststwie trem-bowelskiem, na którym nadane zostalo na sejmie warszawskim dozywocie, Janowi Sieninskiemu z Gologór, kaszt, halickiemu, mialo 76 gospodarzy (domowników), placacych po gr. 30 i no-woprzysiadlych 21, domów szlacheckich i sluzebnych ludzi 19, rybitwa l, ubogich 3, kowal, rzezników 3. Powolowszezyzna w roku siódmym przyniosla 58 wolów po zl. 4. Ogólem zl. 140 gr. 1. Do K. nalezaly: Dziczkowce, przedmiescie dajace zl. 13 gr. 10 i wsi: Rosochaciec, Molczanówka, Chmieliszcza. Folwark dla tych wsi byl przy Kamionkach. Ogólny dochód z calej wlosci, po straceniu zboza na zasiew i placy urzedników, zl. 915 gr. 27.

Okno 1.) ws, pow. skalacki. W r. 1469 przedstawiono lustratorom listy królewskie wydane dla Bahawskiogo (Bahawski antiaui") na sumy oparte na wsiach; Buczyki (Buczikow) i Okno, tudziez obszarach (rastitas) do Okna nalezacych.

Zerebki Szlacheckie, ws, pow. skalacki, dawniej obwód tarnopolski, niegdys pow. trem-bowelski ziemi halickiej. Leza o mile na pólnoc od Skalata u stóp pasma Miodoborów, które obecnie s lasów ogolocone, bialemi wapiennemi skalami stercza wysoko ponad poziom Podola. Na jednej z tych skal do Z. nalezacych, znajduje sie kamien ociosany bardzo dawny z napisem niezrozumialym, w ziemie zapadly. U podnóza tych skal byla laka i stawek, obecnie zanikly. Czesto tu wyoruja dawne monety. Wzdluz wsi byly jeszcze dwa stawki, równiez juz nieistniejace. Pewne skaly zatrzymaly tu jeszcze pierwotna nazwe Miodoborów Toutry ezyli Toltry, jedno pole w Z. zachowalo turecka nazwe Kara-Manda. Sa tu slady dawnej osady i wyornja stare kafle, oreze, monety. Z. wcho-dsace w sklad ststwa trembowelskiego, nalezaly najprzód do klucza Czernilowa Ruskiego, pózniej od tegoz odlaczone, przeszly w polowie w posiadanie Jakóba Cebrowskiego i jego spadkobierców, z których Aleksander, Kilian i Anna w r. 1640 odstapili swa czesc Mikolajowi Potockiemu, woj. braclawskiemu, po którym przeszla ta czesc na Mikolaja Heskiego. Czesc druga znajduje sie w r. 1574 w posiadaniu Jana i Mikolaja Dawidowskiego. Ewa, eórka Jana Dawidow-skiego, a zona Mikolaja Brzeskiego, ststy ka-mienieckiego zostawila Z. synowi Abrahamowi, po którym czesc ta przeszla na Marcina Lubie-nieckiego. Czesc Mikolaja Dawidowskiego, zostajac dlugo w jego potomstwie, przeszla w koncu, droga wiana, na Eosakowskich i Raciborskich. Skomplikowane stosunki wlasnosciowe prowa-dza do «porów i najazdów, które Z. pustoszyly, równie jak i najazdy nieprzyjacielskie.

W drugiej polowie XVII w., mieszkancy zostali przez tatarów zabrani w jasyr i przez pól wieka wies stala pustka, z czego wynikaja rózne spory graniczne. W drogiej polowie w. XVII zaczyna sie osada na nowo zaludniac, a Jan Kajetan Ja-blonowski, wojew. braclawski, funduje w Z. r. 1763 cerkiew. W r. 1808 Maksymilian ks. Jablonowski ustepuje Z. Augustowi Dzierzanow-skiemu, od którego przechodza na Antoniego Morawskiego. Syn tegoz Czeslaw odstepuje je r. 1824 Andrzejowi Pedorowiczowi, po którym przechodza one na. syna Alojzego, po smierci tegoz r. 1885 przeszly na wlasnosc jego dzieci.

Buczyki, r. 1469 Buczikow, Budtykow, pow. skalacki, ob. Okno (t. XV).

Początek